Knutselen aan je trekharmonica

Hans is bezig met het vervangen van de metalen hoekjes op de balg.

Hans is bezig met het vervangen van de metalen hoekjes op de balg.

Foto: Frits Kemper

Eind maart organiseerde trad.ƒt een knutseldag voor trekharmonica en accordeon in Utrecht. Op 28 maart was het zover; de 7 mensen die zich opgegeven hadden ontmoetten elkaar in de werkplaats van Karel van der Leeuw.

zondag 28 maart 2004
door Frits Kemper

Al snel bleek dat iedereen heel verschillende zaken aan hun instrument wilden veranderen. Zo wilde Karin de bevestiging van de draagriem van de onderkant naar de achterkant van haar harmonica verplaatsen. Dat kon en de achtergebleven gaatjes werden met op maat gesneden luciferhoutjes en wat lijm gedicht. Het afwerken ging met beitel en schuurpapier.
Ook de klank van haar instrument werd uitgebreid beluisterd. Dit resulteerde in het vrijwel volledig demonteren van de baskant van haar Italiaan. Het basmechaniek leek wel op een accordeon in plaats van een trekzak.

Kleppen

Andrys had een aantal oude trekzakken bij zich waar het een en ander aan mankeerde. Hij was de hele dag bezig met het vastzetten van kleppen, het vervangen van ventielen en het weer gangbaar maken van knoppen.
Wim had zijn accordeon meegenomen om er nieuwe ventielen in te zetten. Na een hele dag flink doorwerken bleek wel dat dit een hele klus is. Het lukte hem die dag één blok met twee koren te demonteren, alle tongen er af te halen, het blok en tongen te ontdoen van wasresten en de tongen opnieuw te beleren.

Lekkende balgen

De trekzak van Hans 1 had lekkende balgen; om dit te repareren werd het oude balglint gesloopt en werd er later meters nieuw lint opgeplakt.Tevens had hij een oude Hohner uit elkaar gehaald om daar enig stemwerk aan te verrichten.
Demonteren ging vlot maar het weer terug plaatsen van de blokken viel tegen. De schuiven van de registers waren verschoven. Dus eerst uitzoeken waar die dunne metalen plaatje moeten liggen en dan pas weer de blokken plaatsen.
Hans 2 verving een aantal balghoeken zodat ook hij zijn instrument weer in goede conditie mee naar huis kon nemen.

Diepere bas

Wilma wilde de binnenkant van haar trekzak eens zien en verder kijken wat anderen allemaal aan het doen waren. Het geluid van haar trekzak vond ze niet echt mooi aan en na overleg werden bijna alle bastongen vervangen, hierdoor ontstond een volle en diepere bas.

Ventielen vervangen

Ikzelf heb ik mijn éénrijer uit elkaar gehaald; de stemplaten van de melodiekant losgehaald en de ventielen vervangen, een heel gepuzzel want de leertjes moeten precies passen. Het is me uiteindelijk gelukt de platen weer terug te zetten en in te wassen.
Conclusie: een leerzame dag waarop je je instrument beter leert kennen. Gelukkig waren bij vertrek alle instrumenten weer compleet en zaten alle schroefjes en pennen weer op de juiste plaats.