Wim Dictus
Breda

Blik op harmonicabouwer uit Kronenberg snijdt wel hout

De Martinali Lepelbasser en
andere balginstrumenen

Noud Martinali is al vele jaren een begrip voor zowel harmonicaspelers, en accordeonisten. Geboren in Esch, maar het grootste deel van zijn leven woont deze bouwer/stemmer met typische Brabantse tongval in het pittoreske Kronenberg.

Het was ook Noud die na ’t vertrek van Geert Hermkes bij Rôwwen Hèze, zijn opvolger Tren van Enckevort aandroeg. Het is wel ’n bietje unne wilde, mar hij kan verrekkenis speule.

Noud heeft in zijn werkzame leven altijd accordeons gestemd en gerepareerd, maar ook bouwde hij - in kleine series - 2-rijer harmonica’s, lepelbassers en bij hoge uitzondering ook enkele accordeons.

Houtsnijwerk

Op het moment maakt Noud voornamelijk hobbymatig, prachtige houtsnijwerken, en héél soms, op speciaal verzoek wil hij voor bekenden zijn oude, prachtige ambacht nog uitvoeren.
 

Op bijgaande foto’s is mooi in stappen te zien, hoe Noud een lepelbasser bouwt. (Een lepelbasser is aan de diskant hetzelfde als een harmonica en ook de baskant is diatonisch.
 

Het verschil zit ‘m (naast het uiterlijk) voornamelijk in de ligging van bas en akkoorden. Waar bij een 2-rijer de bas- en akkoord naast elkaar liggen op een andere rij, liggen deze bij een lepelbasser in spiegelbeeld tegenover elkaar in dezelfde rij.
 

Ook maakt Noud de balg voor de instrumenten helemaal zelf, met een boekenpers, karton, en zijde.
 

De balgvouwen van een Martinali-instrumenten zijn zo’n centimeter dieper dan doorgaans bij dit type instrumenten. Dat houdt in dat zij ook meer lucht verplaatsen/aanzuigen tijdens het spelen, wat de speelervaring zeker fijner maakt.
 

Voor de accordeonist van WC Experience maakte Noud ooit een balg voor zijn Hohner, deze telde twee ribben meer, en deze hadden dus ook allemaal diepere segmenten. Hierdoor kon de balg tijdens optredens méér dan ver genoeg uitgetrokken worden, zonder de balg te scheuren, wat met de standaardbalg verschillende keren was gebeurd.

Martinali lepelbassers en harmonica’s wisselen niet vaak van eigenaar, en dat heeft dan ook alles te maken met de bouwkwaliteit en het vakmanschap wat we hier in enkele foto’s trachten te laten zien. Alle instrumenten zijn ingelegd met Italiaanse handwerkstemmen en zware heliconbassen.

• Op Youtube zijn enkele geluidsfragmenten te vinden van Noud die speelt uit eigen werk op één van zijn vele 2-rijer harmonica’s en tevens een reportage, die is gemaakt nadat hij met de reguliere bouw van harmonica’s is gestopt.

• Noud Martinali demonstreert een van zijn lepelbassers
• Noud Martinali speelt ‘Unter den doppelte Adler’

Steun De Harmonicahoek < Naar boven < Terug   > Home     > Nieuwsarchief       > Nieuws uit 2023         > De Martinali Lepelbasser Hulp nodig als beginner?

• Algemene verordening
gegevensbescherming (AVG)

• Disclaimer

• Over cookies