Pere Romaní
Catalonië

Resultaat van wroeten in negen muziekarchieven

Historische Nederpop

Ik geloof dat ik nog nooit zo lang en zo intensief met één muziekboek in de weer ben geweest. Ik hoop dat deze uit hoeken en gaten opgediepte ‘historische Nederpop’ ook u als speler in zijn greep weet te krijgen. Was getekend Ad Kwakernaat, die aan de hand van een lange speurtocht uit diverse oude muziekarchieven bijna 100 voor trekharmonica speelbare stukken wist te destilleren.

De wereld van de Nederlandse traditionele muziek is in beweging: er zijn spannende dingen gaande die deze bijna uitgestorven traditie misschien weer nieuw leven kunnen inblazen.
In voorbije eeuwen zorgden speel mannen in het dagelijks leven veelal voor de muzikale omlijsting: het waren beroeps-en amateurmuzikanten die speelden op markten, kermissen, bruiloften en danspartijen.

Op internet zijn de afgelopen jaren in hoog tempo allerlei lang vergeten muziekhandschriften en gedrukte bronnen gepubliceerd, met daarin de muziek die door zulke speelmannen ten gehore werd gebracht. Zo staat de (historische Nederpop' opnieuw in de belangstelling.

Lusthof der Muziek

Halverwege 20111as ik een bericht van Mark van Nieuwstadt waarin hij opriep om mee te helpen dergelijke oude muziekboekjes te digitaliseren voor een website, de Lusthof der Muziek. Nu had ik mij voorgenomen om, zodra mijn werkzame leven achter de rug zou zijn, mij helemaal aan mijn passies te wijden, volksmuziek en de trekharmonica, en dus meldde ik mij aan als vrijwilliger.
Sindsdien heb ik negen handschriften met daarin maar liefst 1800 melodieën doorgespit. Al die gedigitaliseerde melodieën staan op de Lusthof der Muziek. Via die website kun je in veel gevallen ook scans van de originele handschriften vinden.

Bewerken voor trekharmonica: een nieuw avontuur

Inmiddels was er zo'n schat aan onbekend materiaal door mijn handen gegaan, dat Mark mij vroeg of de tijd niet eens rijp was om daar een persoonlijke keuze uit te maken en die te bewerken voor de trekharmonica. Dat was het begin van een nieuw avontuur: zou al mijn eerdere monnikenwerk inderdaad een nieuwe, makkelijk begaanbare muzikale weg door de geschiedenis hebben opgeleverd? Zou ik hiermee inderdaad betrekkelijk eenvoudig een gedegen keuze kunnen maken uit allerlei muziek waarvan ook ikzelf kortgeleden nog niet eens wist dat ze bestond? En zouden de opgediepte schatten wel geschikt zijn om op de trekharmonica weer tot leven te wekken?
We moeten niet vergeten dat onze ‘trekzak' immers pas in de negentiende eeuw een populair volksinstrument werd; de speelmansmuziek uit eerdere eeuwen is voor andere instrumenten geschreven, zoals luit, viool, gitaar en klavecimbel. Daar staat tegenover dat gedrukte muziekboekjes uit die tijd vaak vermelden dat ze bedoeld zijn voor ‘alderley instrumenten’. Ik stel me daarom voor dat, had de trekharmonica al bestaan, men ook die vast zonder veel problemen in het instrumentarium had opgenomen.

Mijn eerste selectie bestond uit enkele honderden melodieën, die ik bijna stuk voor stuk op de trekharmonica heb uitgeprobeerd. De helft viel af omdat het bereik bij nader inzien te groot was, er te veel tonen in zaten die buiten de diatonische toonladder vielen, of omdat de muziek op de trekharmonica gewoon niet lekker klonk.
Na die tweede selectieronde had ik een verzameling melodieën in handen die de tand des tijds prima had doorstaan. Na nog een derde grondige selectie hield ik de verzameling over die nu voor u ligt: een persoonlijke keuze uit bijna driehonderd jaar Nederlandse speelmansmuzîek!

Ik wil graag de mensen bedanken die mij bij het maken van dit boek met raad en daad hebben bijgestaan. Ik dank Mark voor zijn ideeën, zijn hulp bij het voorwoord en de korte inleiding bij iedere muziekbron. Frans Tromp, vanuit zijn enorme kennis van het Nederlandse traditionele dansrepertoire, bood zijn hulp aan en voorzag de melodieën van kritische opmerkingen en adviezen. Soms was een akkoordwijziging in één of twee maten al genoeg om de melodie nog spannender te maken. Maar meer dan eens leidden zijn suggesties tot zeer essentiële muzikale verbeteringen; in die gevallen staat zijn naam als arrangeur boven het stuk vermeld. Onnodig om te zeggen dat geen enkele melodie aan zijn scherpe muzikantengehoor ontsnapte!

Tot slot wierpen mijn trekharmonicavrienden Pim Lubbers en Gerard van der Wilt zich op als proefkonijn. Zij hebben alle melodieën nog eens op speelbaarheid getest.
Ik geloof dat ik nog nooit zo lang en zo intensief met één muziekboek in de weer ben geweest. Ik hoop dat deze uit hoeken en gaten opgediepte ‘historische Nederpop’ ook u als speler in zijn greep weet te krijgen.

Met andere woorden: veel speelplezier toegewenst!

Prijs inclusief porto:

• In Nederland: € 34,00
• België: € 38,00

• Tijdens Trek er es Uut 2014 Heeft Ad Kwakernaat een workshop gegeven met deunen uit deze bundel. Hier speelt zijn groep een Bouré uit het handschrift van Bolhuis.

Inhoudsopgave en tracklijst:

1. Confiteor de ma jeunesse
2. Brande Graeff Maurits
3. Brande Hollande
4. Courante
5. Folia d'Espangne (tweestemmig)
6. Ik vrijden een meysje teer
7. d'MooIenaar (tweestemmig)
8. 't Waallinnetje (tweestemmig)
9. Ballet (tweestemmig)
10. Giga
11. Air
12. Mars van den hoff
13. Sullen dan mijn droeve klagten (tweestemmig)
14. Rigadon
15. Boúree â Schijell
16. Tut tut tut
17. Menuet
18. Gigue
19. Gastenhaur
20. Repeltje
21. Poolse Sarah
22. Conterdans
23. Conterdans
24. Gigue
25. Barloo
26. 0 jammer en ellende
27. Menuet de Kater
28. Menuet
29. Zonder titel
30. Spansche Zee
31. Allegro
32. maart van Schickhardt
33. Menuet
34. La Pijsane
35. La Badine
36. Prins George
37. La Reverence Angloise
38. Savoijse Kool met Ossevieis
39. Bouree
40. Menuet
41. maarte des Dragons de Nassaú
42. De kleine MadeIon op de koord
43. Menuet
44. Toverlanteern
45. Menuet di Teleman
46. Bouré
47. Menuet d'Albicastro
48. Springdans
49. Gigue
50. Dans op de Stijve Koorde met klompen
51. De Ververs Gracht
52. Altena
53. Zonder titel
54. Groninger Dans
55. Haarlemmer Dijk
56. Zonder titel
57. Allegro
58. De Tibbe
59. Versche mosseltjes
60. Stromer Rasphuis
61. De Bel
62. De Overdamsche weg
63. De kleijne Juffrouw op de Slappe koord
64. maarte
65. maarte
66. Menuet Del Gûerini
67. Menuet
68. Gigue
69. Gigue
70. Gigue
71. U Lipjes en û Rode mond
72. Gavotte
73. Nieuw Wilhelmus
74. Amsterdam (tweestemmig)
75. Menuet (tweestemmig)
76. Air moderato
77. The Dutsch Schippers
78. Ik heb mijn geld op hoope gestelt
79. Mijn liefste Klaart je Krijnen
80. Quam laast in Vrou Venes velden
81. Zonder titel
82. Marsch of Laats sat ik onder 't Groen (tweestemmig)
83. Lieste Claartje Alder Soete Meijt (tweestemmig)
84. leh schlief da Draumte mir scharmantes (tweestemmig)
85. Murki
86. Menuet (tweestemmig)
87. Ländler
88. Ländler
89. Schöne Minka
90. Jägerchor
91. Wals
92. Lied
93. Galop
94. Walz
95. Galop
96. Polka Schotz

Steun De Harmonicahoek < Naar boven < Terug   > Home     > Muziek       > Bladmuziek         > Ad Kwakernaat           > Historische Nederpop Hulp nodig als beginner?

• Algemene verordening
gegevensbescherming (AVG)

• Disclaimer

• Over cookies