Een lepelbasser voor 26 gulden!

Uit de Leonidas Prijscourant uit 1913.

Een fraaie Hohner lepelbasser te koop! Spliksplinternieuw, met tien bassen en vier registers. Per postorder te bestellen! En dat voor slechts 26 oude guldens!

donderdag 7 februari 2008
door Eduard Bekker

Hier ziet u de precieze beschrijving:

Beroepsspelers-handharmonica

Eerste klas elegant instrument met krachtige, zware muziek.
Grootte 36 x 30 c.M.
Fijn zwart gelakkeerde kast met goudoplagen, breede façonlijsten, open knopklavier, met goudklappen en koperdraad.
Zeer sterke en bijzonder solide 15-vouwige balg met 2 middenramen en fijne koperen beslagen, 4 uittrekbare registers, 4-korig met wonderbare krachtige tremolo-stemming, 12 discanttoetsen met koperoplage, 1 halve toon, 128 discanten begeleidingsstemmen en 40 basstemmen, 10 baskleppen uit koper, daaronder 6 trompetbassen.
Hand- en duimriemen uit het fijnste sterk rundleder.
Dit Harmonica Is het soliedste en fijnste instrument, wat geleverd kan worden en is van stalen tonen voorzien.
De naam ‘Hohner’ waarborgt voor soliditeit en uiterst fijne en prachtige afwerking.
In sterke cartonnen doos verpakt.
Prijs fl. 26.00

Er is echter één ‘maar’ aan verbonden. Je moet er even voor teruggaan in de tijd, namelijk naar 1913. Toen kwam de Leonidas postordercatalogus uit met een zeer uiteenlopend aanbod aan artikelen: van schertsartikelen tot muziekinstrumenten tot fietsen.

‘Handharmonica’s’

Bijna twee pagina’s zijn ingeruimd voor wat toen ‘handharmonica’s’ werden genoemd (de accordeon was blijkbaar nog niet interessant voor de verkoop. Bestond die toen eigenlijk al???).
Onder deze 14 exemplaren een opmerkelijk aantal éénrijers, die geen lepels hebben (net zoals de meeste huidige cajun-instrumenten), maar opmerkelijk genoeg geen van allen met meer dan twee registers in plaats van vier tegenwoordig. Het goedkoopste exemplaar kostte ƒ 1,65 (!!), evenveel als een occarina (!!).

De meerrijers zijn geen van allen lepelloos. Ze hebben 4 lepelbassen, net zoals een tweerijer die we eerder in ons bezit hadden.

U ziet het instrument hier, aangeschaft in het noorden van de voormalige DDR.

Hohner

Slechts één exemplaar – de duurste, uiteraard – is het type dat we nu ook nog wel kennen van bijvoorbeeld ’t Kliekske en het Brabants Volksorkest: het exemplaar van ƒ26,– dat we hierboven uitgebreid hebben beschreven. Het had ook vier registers.
Volgens de beschrijving betrof het een Hohner (‘een waarborg voor soliditeit’). Er moeten er aardig wat rondgezworven hebben.

Alhoewel het bedrijf Leonidas in het Limburgse Tegelen was gevestigd, nemen we aan dat er een afzet was in heel Nederland. Waar zijn al die ‘solide’ instrumenten toch gebleven?

(met dank aan Daniel de Heus voor de tip)

Noud Martinali uit Kronenberg in De Peel, bouwde het bovengenoemde type tienbasser nog tot voor kort, maar zijn producten hebben slechts één discantregister.

Twee pagina’s met trekharmonica’s uit 1913 – per postorder te bestellen.

Twee pagina’s met trekharmonica’s uit 1913 – per postorder te bestellen.

Bericht van een van onze sponsoren op Facebook:
> De Accordeonspecialist