Marcal
Catalonië

Stage voor Traditionele Volksmuziek in Gooik

Vlaams folkwalhalla in Pajottenland

Om mijn gemis aan Trek er es Uut te compenseren zoek ik naar een redelijk alternatief. Catalonië is leuk, maar wel erg ver. Zilleghem Folk vorig jaar was zeker de moeite waard, maar kent geen workshops. Dit jaar viel mijn keus toch weer in Vlaanderen, waar de folkscene aanmerkelijk actief is voor zowel jong als oud en waar dan ook keus genoeg is. Het doel is de stageweek in het Vlaamse Gooik. Het plaatsje ligt niet ver van Brussel.

• De website van de Stage in Gooik

Helaas heeft het folkfestival geen groep op WhatsApp aangemaakt voor meerijders, zoals ik dat van workshops in Catalonië gewend ben. Een oproep in een Facebookgroep wordt wel veel gelezen, maar blijft onbeantwoord.
Er zit niets anders op dan met het openbaar vervoer te komen. De trein is te onbetrouwbaar en veel te duur. Het wordt dus de FlixBus. Het is krap zitten met mijn trekzaktas op schoot (die past niet niet in het rek). Bovendien is er in Rotterdam een pauze van een kwartier waarbij de airco ook uit gaat. Het zweet gutst dan ook op deze snikhete dag van mijn lijf.

Traplopen

De bus heeft in Brussel haar eindpunt bij het Noordstation. De bus in de richting van Gooik vertrekt echter van het Zuidstation. Het Noordstation wordt verbouwd en de perrons zijn alleen bereikbaar na een forse klauterpartij op een forse trap, wat voor mij een heel gesjouw met een roltas, een harmonica op mijn rug en een tent in mijn andere hand oplevert.
De reis van Noord naar Zuid loopt voorspoedig, maar op station Zuid voltrekt zich hetzelfde trappenritueel. Nu nog zoeken naar de haltes van De Lijn. Dat is de maatschappij die zowat al het openbaar bus- en tramvervoer in Vlaanderen beheert. Het staat goed aangegeven waar ik heen moet, maar op het laatste stuk valt de aanduiding weg en beland ik na hevig rondtobben bij een halte van de TEC – de Waalse evenknie van De Lijn. Dat blijkt de totaal verkeerde plek te zijn.

Buslijn R42

Uiteindelijk vind ik na een wandel- en zoektocht het busstation van De Lijn, waar ik helaas geen schaduwrijk plaatsje weet te vinden. De bus rijdt hier gelukkig regelmatig en al gauw zit ik in een wat lege bus R42 richting Gooik. Maar tot mijn verbazing rijdt die niet dit dorp in, maar zet koers naar haar eindpunt Leerbeek. De chauffeur legt me daar uit dat ik eerder had moeten uitstappen: de halte Gooik ligt aan de grote weg langs de rand van het dorpje.
Maar gelukkig vertrekt een kwartier later buslijn R53, die me keurig op de gewenste plek bij de kerk van Gooik afzet.

De volgende verborgen alinea’s zijn alleen bedoeld voor zwijmelende tramnostalgici.
 

▶ Klik hier alleen als je tot deze groep van getroffenden behoort.

 
Ach, bestond de tram nog maar, zwijmel ik na een hotseklotse hortend busrit. Maar we zijn er! Hoera!

Tent in de prarie?

De dame in het aanmeldpunt van Gooik wijst me de stelplaats voor de tent toe in een stuk grasveld ver uit het dorp, op ongeveer een kwartier lopen. Gelukkig wijst de knaap die me daarheen moet geleiden, heimelijk naar een veldje veel dichter bij Parochiezaal Niko en Parochiezaal Familie, waar wordt gegeten, gedronken, gejammd en gebalfolkt.
Het is daar wel wat krap, wat schril afsteekt bij mij zo vertrouwde Trek er es Uut. Maar gelukkig zijn er veel douchecabines en toiletten in de buurt.
 

Hoornaars

Dat er naast de bar een oplaadpunt is voor mobieltjes, tablets en meer, daar ben ik op dinsdag nog niet achter. Maar bij het washok zijn twee stopcontacten. Daar laad ik dinsdagavond mijn smartphone op en lees de krant op mijn tablet. Het is verder pikdonker waar ik zit.

• Hoornaars in het douchehok. Zoeken ze ruimte voor een nest?

Opeens hoor ik een luid gegons rond mijn hoofd. Wat? Nog hommels (nee, het insect, dus) actief? Dan wijst een jongen die van het toilet komt op de gang van de douche porto-cabin. Er brommen hier talloze uit de kluiten gewassen wespen rond. Nou ja, wespen...

De volgende ochtend tref ik er een op sterven liggend exemplaar op de grond aan. Het blijkt een Europese hoornaar (geen gele pootuiteinden, zoals de Aziatische). Boeiend. Nog nooit een hoornaar gezien. Ze zijn overigens niet meer teruggekeerd.

De workshop/sessie

Als trekharmonicaspeler die speelt vanuit het gehoor en gevoel heb ik een opmerkelijke keuze gemaakt voor de workshop ‘Folkharmonie’. De cursus heeft tot doel om vanuit een nummer op bladmuziek te kunnen achterhalen wat de akkoorden zouden kunnen zijn. Dat blijkt pittig omdat ik doorgaans akkoorden en een eventuele tweede stem op het gehoor en gevoel uitzoek en noten ook niet direct van het blad kan lezen (‘typerend voor een folkmuzikant’, dixit Kim).
Maar nu is de uitdaging om de bladmuziek vanaf het blad te interpreteren. Het gaat me minder goed af. Ook bij zoeken naar de tweede stem blijft het voor mij een gok. Ik ben blij dat ik met potlood en vlakgom werk. Mijn (zware) pupiter, die vereist zou zijn geweest volgens de workshop, heb ik gelukkig thuisgelaten. We zitten namelijk aan (bier)tafels, wat gezien het vele notenzetwerk en uitgummen de beste ondergrond is.

Meerdere mogelijkheden.

Bij het praktiseren van onze suggesties gaan we spelen. De deelnemers hebben diverse instrumenten meegenomen: hommels, een harp, een viool, gitaren en twee trekzakken, terwijl Kim de hoofdmelodie op de fluit speelt. De melodie (ook de tweede stem) spelen lukt me niet, maar niet alleen Kim, ook enkele anderen kunnen dat gelukkig wel. Akkoorden spelen kan ik wel op mijn GC-tweerijer: D, A, G, C, F en de E zijn geen probleem: zowel mineur als majeur, dankzij mijn basregisterknop, die de noot die het verschil maakt kan uitschakelen. Alleen de B, die soms aan bod komt, heb ik niet in mijn bereik.
Het blijkt dat er meerdere mogelijkheden zijn voor de akkoorden en de tweede stem en dat de voorkeuren van ons uiteen lopen. Maar de sfeer in de groep is prima.
Het is leuke cursus met veel theorie: muziek als hogere wiskunde. Kreten als ‘tonica’, ‘subdominant’, ‘harmonisch’ en ‘overmatig akkoord’ vliegen me bij de voorbeelden over de oren.

Geen eigen inbreng

Wel is het jammer dan er geen eigen inbreng gepland is. Kim heeft weliswaar een hele bundel met prachtige oefennummers uitgedeeld, maar ik had ook graag enkele melodieën van mijn eigen repertoire aan een onderzoek onderworpen: vooral om te kijken naar meer mogelijkheden voor een tweede stem.
Wel leer ik nóg een interessant begrip: moduleren. Zo speel ik

• Het Kleine Café aan de Haven

Niet als het origineel van mineur naar majeur. Op de trekzak is dit (bijna) ondoenlijk. Dat heb ik op mijn CF-trekzak opgelost door van D-mineur naar F-majeur te gaan. Dat heet moduleren.

• ‘Het Kleine Café’ modulerend van D-mineur naar F-majeur op mijn CF trekharmonica.

Dat is dus moduleren, heb ik begrepen. Dat hoeft geen noodoplossing te zijn, zoals in het voorgaande. Bijvoorbeeld het Griekse Asta ta Malakia Sou wordt altijd op deze wijze gespeeld.

• Hier speel ik Asta ta Malakia Sou op een AD-trekzak van B-mineur naar D-majeur

Hogere wiskunde

Het is leuk mijn eigen nattevingerwerk gestaald te zien door de hogere wiskunde met de notenbalk, waarbij Kim ook nog even een uitstapje maakt naar Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) en zijn aanpassingsvermogen om niet in de Goelag van Stalin te belanden of erger, omdat symfonieën zijn in strijd zou zijn met het muzikale gevoel van de dictator. Met een geliefde akkoordenreeks ‘D-Es-C-H’, die hij in de Stalintijd niet aandurfde, durfde hij pas dienst dood helemaal los te gaan.

Busje komt zo

Overigens is de workshop (‘sessie’ geheten in het Vlaams) al een reis op zich. Hoeve Rozenbroek, waar we een gigantisch ruimte tot onze beschikking hebben, lig een fors eind verwijderd van de Pastorieën, zodat een busdienstje onmisbaar is.
En dat busje is er dan ook. Met chauffeur.
De chauffeur is een bijzonder type. Vlamingen hebben wel eens problemen met ‘Ollanders’: ‘ze zijn gierig, luidruchtig, vrijpostig en hebben altijd commentaar’. Blijkbaar voldoe ik in de ogen van de goede man aan dat cliché: hij kan me duidelijk niet uitstaan. Dat ik vaak als laatste instap, zint hem niet. Ook ergert het hem ook weer mateloos, dat ik me bij het uitstappen bijna altijd stoot aan de deurpost. Als ik voorafgaand aan de rit na het ontbijt mijn tanden poet in de toiletruimte wijst hij me (letterlijk) vloekend in het Vlaams (dus onverstaanbaar) terecht.

• De wekploeg in actie in alle vroegte op de dag van vertrek.

Wekploeg

Als iemand vraagt naar een bepaalde docente en ik antwoord dat hij waarschijnlijk meedeed met de ‘herriemakers’ van de wekploeg op de laatste ochtend, schiet hij last but not least weer uit zijn slof. Wij Vlamingen zijn geen herriemakers, dat zijn jullie, Nederlanders.
Kortom: geen saaie grijze muis. Mensen die mij niet kunnen uitstaan, blijken vaak goede vrienden te kunnen worden. Hopelijk is hij er volgend jaar weer, mocht ik weer komen.

• Presen­tatie van de Samenspel­groep in de St. Niklaaskerk(video: De Harmonicahoek)

Presentatie Samenspel

De groep Samenspel geeft op zaterdagmiddag een presentatie. Ik ben met stomheid geslagen. Hoe krijgen twee kerels (Guus Herremans en Camille Stimbre) het voor elkaar dat een groep van meer dan 20 cursisten een hele reeks nummers kan spelen met een scala aan instrumenten? En dat binnen een week! En let goed op: ze spelen zonder bladmuziek! Kortom: deze week zijn ze echt geschoold als folkmuzikanten.

Trek er es Uut

Hoe vind ik het hier nu in Gooik in vergelijking met Trek er es Uut, waaraan ik zo verknocht was? Eerst maar de positieve punten, te beginnen met het eten: dit is in verhouding tot Trek es uut Uut bijna Bourgondisch te noemen: er is een uitgebreid ontbijtbuffet, met diverse soorten brood, vleeswaren, ontbijtkoek, speculaasjes voor bij de koffie, fruit, yoghurt, melk, cornflakes en aanverwante cereals en dan ben ik vast en zeker nog wat vergeten.

Warme maaltijden

En lunch en diner bieden uitgebreid warme maaltijden. En ook de bar heeft veel te bieden, zoals diverse Belgische bieren en niet te vergeten de ‘Worldshake’. Een fraai aanbod!

• Jamsessies tijdens deze week, waarbij de redacteur te laat realisseert, dat hij de dagen door de war haalt.(video: De Harmonicahoek)

Jamsessies

Oh wacht, bij het ontbijt vergeet ik bijna de pindakaas en jam. Em nu we het toch over jam hebben. De jamsessies vind ik erg leuk: vooral omdat ik enkele bekende Vlaamse deunen kan inzetten (‘Poezeminneke’, ‘Het Reuzenlied’) en de ‘Wals van Kortenberg’.

Contact leggen

Contact leggen is moeilijker. En contacten leggen vind ik de helft van het plezier. Ik heb al gemeld: ik mis een WhatsApp-groep voor meerijders. Het inrichtend comité vond dat daarmee privacyregels zouden worden geschonden; het schijnt min of meer een verbod te zijn voor muziekorganisaties om deze tool te gebruiken of er naar te verwijzen. Dat begrijp ik niet: je stuurt gewoon een linkje van een WhatsAppgroep en dan kun je zelf kiezen of je meedoet in de groep. Hierdoor is voor mij de reis veel lastiger.
Gelukkig sta ik bij het inleidend praatje op dinsdagochtend toevallig naast een heel aardige landgenote, die vertelt dat een jongen uit haar groep via Utrecht terug zal reizen. Uiteindelijk geeft die knaap me een lift rechtstreeks naar Den Haag, waar ik erg blij mee ben.

Contact leggen

Het is inderdaad opvallend: ik leg meer contacten met Nederlanders dan met Vlamingen. Deels komt dat door het Vlaamse. Vaak kan ik de taal niet volgen, maar omgekeerd hoor ik aan het eind van een van mijn vurige betogen vaak slechts een ‘wablief?’.
Met jaloezie kijk ik naar een jonge landgenote, die feilloos van Nederlands op Vlaams kan overschakelen naar de gelang degene tegen wie ze spreekt. Niet alleen het accent is anders maar ook de intonatie.
Verder val ik nog al eens met de deur in huis. Vlamingen zijn doorgaans toch gereserveerder. Maar ook niet weg te strepen is dat iedereen bij Trek er es Uut mij kende. ‘Mijn’ Harmonicahoek was uiteindelijk de website waar je je daarvoor moest aanmelden. En die website kende eigenlijk iedereen bij Trek er es Uut wel, en mij dus ook.
In Vlaanderen is de site minder bekend; bovendien zijn maar een paar sessies echt voor de trekharmonica bedoeld en voor andere groepen is er geen reden ‘mijn’ website te bezoeken, dus daar is vrijwel niemand die me kent.

Dringen

Al met al heb ik toch een heel fijne week achter de rug en heb alle respect voor de organisatie, want een evenement organiseren voor meer dan 400 personen is geen sinecure. En al met al loopt alles soepel. Wel is het met zoveel deelnemers dringen geblazen in de centrale tent, waar het een hele kunst is om tussen de tafels door te manoevreren. Bij het balfolk kom ik ook even kijken, maar daar is het zo vol dat ik zelfs de dansers niet kan zien door de opgepakte kluwen mensen die er voor staat.

Kortom: ondanks wat nadelen hier en daar ben ik blij dat ik er geweest ben. Of ik volgend jaar ook ga, weet ik nog niet. Er zijn meer evenementen die ik nog niet heb bezocht: zowel in Vlaanderen als in Nederland.
 

Steun De Harmonicahoek < Naar boven < Terug   > Home     > Nieuwsarchief       > Nieuws uit 2025         > Stageweek Gooik Hulp nodig als beginner?

• Algemene verordening
gegevensbescherming (AVG)

• Disclaimer

• Over cookies